بررسی ویژگی های قلب در مناجات خمسه عشر

مناجات رابطه انسان با خدای مهربان است. یاد معبود حقیقی دل مناجی را آرامش و اطمینان می بخشد. مناجات خمسه عشر سید الساجدین (ع) مجموعه مناجاتی است که انسان مومن در هر موقعیت روحی می تواند به یکی از آن ها مراجعه نماید و با زمزمه ی آن آرامش را در قلب خود احساس کند. تحقیق حاضر با عنوان بررسی ویژگی های قلب در مناجات خمسه عشر، ضمن مفهوم شناسی قلب در قرآن و روایات، ویژگی های مثبت قلب را در مناجات خمسه عشر مورد بررسی قرار داده است. از جمله ی این ویژگی ها: خوف و رجا، قبض و بسط، ایمان و اطمینان، ذکر و الهام و حبّ قلبی را یاد کرده و آثار و عوامل ایجاد آن را بیان داشته است. همچنین از ویژگی های منفی قلب در مناجات خمسه عشر، این موارد ذکر شده است: موت، قساوت، رَین، طبع، ختم و حجاب و در ادامه نیز به بررسی عوامل ایجاد این صفات منفی قلبی و آثار آن ها و راه رفع آن ها پرداخته است. قلبی که به خدا و آیات کتابش مومن گشته به حقایقی که در زندگی جنبه کاربردی مثبت دارد روی می آورد و صاحبش را با کمک فرهنگ الهی به سوی قرب و لقاء سوق می دهد و به جانب رضایت حق می برد، شایسته عرش الرحمان می باشد. اما بالعکس قلبی که به این موارد پشت کرده باشد در واقع درهای رحمت الهی را بر روی خود بسته و شقاوت خود را اختیار نموده است.